Ανατομία του στήθους κατά το θηλασμό

breast_anatomy_sideview_2014Το υπερηχογράφημα έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία 10 χρόνια και αυτό έχει διευκολύνει τoυς ειδικούς στη λεπτομερή μελέτη της ανατομίας του στήθους κατά το θηλασμό. Για 150 χρόνια οι εικόνες που εμφάνιζαν τα βιβλία φυσιολογίας και ανατομίας  παρέμεναν οι ίδιες.

Μελετώντας την άντληση του γάλακτος, η Δρ. Donna Geddes, από το πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας (UWA), άρχισε να αναρωτιέται για αυτό που βλέπει στο  υπερηχογράφημα σε σχέση με αυτά που έδειχναν τα βιβλία.

Διεξήχθη περισσότερη έρευνα, υποστηριζόμενη από την Medela, και τα αποτελέσματα ήταν επαναστατικά.

Το γαλακτοφόρο δίκτυο είναι αρκετά ακτινωτό, διακλαδίζεται αρκετά μακριά μέσα στο στήθος και υπάρχουν «ρεζερβουάρ» ή «γαλακτοφόροι κόλποι» κοντά στη θηλή. Αν και δεν έχει παρατηρηθεί, πιστεύεται επίσης ότι υπάρχουν μεταξύ 15 και 20  πόροι και ισόποση ποσότητα αδενικού σε λιπώδη ιστό.

Η έρευνα που διεξήχθη στο πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας, υπογράμμισε τέσσερις κύριες διαφορές:

  • Οι πόροι διακλαδίζονται πιο κοντά στη θηλή
  • Οι συμβατικά περιγραφόμενοι «γαλακτοφόροι κόλποι» δεν υπάρχουν
  • Ο αδενικός ιστός  βρίσκεται πιο κοντά στη θηλή
  • Το υποδόριο λίπος στη βάση της θηλής είναι ελάχιστο

Μπορούμε να δούμε την σύγκριση εδώ:

Η Medela δημιούργησε μία εικόνα για να επιδείξει τα καινούργια ευρήματα και πολλά βιβλία και sites στο internet πλέον χρησιμοποιούν αυτή την εικόνα ως βάση.

Μπορείτε να κατεβάσετε αυτό και επιπλέον υλικό για εκπαίδευση εδώ:

Σχετικά με την πρακτική

Αν και η γνώση που αποκτήθηκε δεν αλλάζει απαραίτητα τον τρόπο πρακτικής,  βοηθάει στην κατανόηση των λόγων εφαρμογής ορισμένων διαδικασιών.

Υπάρχουν 3 κύριες θεωρήσεις σε σχέση με την πρακτική της γαλουχίας:

1. Μία πρώτη γρήγορη “εκτόξευση” του γάλακτος είναι σημαντική για μία αποδοτική άντληση.

Δεν αποθηκεύονται μεγάλες ποσότητες γάλακτος στους πόρους καθώς δεν παρατηρήθηκαν γαλακτοφόροι κόλποι.  Συνεπώς, πολύ λίγο γάλα μπορεί να αφαιρεθεί  πριν από την άντλησή του. Είναι γνωστό ότι  ένα βρέφος αρχικά θα έχει μία γρήγορη θηλαστική δράση, η οποία διεγείρει το στήθος για να βγάλει το γάλα. Η έρευνα δείχνει ότι μία γρήγορη άντληση του πρώτου γάλακτος θα οδηγήσει στη συνέχεια σε περισσότερες αντλήσεις.  Στην πραγματικότητα, το 80% του μητρικού γάλακτος αφαιρείται στα πρώτα 7 λεπτά όταν χρησιμοποιείται ένα διπλής φάσεως  θήλαστρο στο μέγιστο άνετο επίπεδο κενού αέρος. Είναι συνεπώς σημαντική η διασφάλιση της σωστής προσκόλλησης του μωρού  για  την έναρξη της ροής του γάλακτος και σε περίπτωση άντλησης, η χρήση ενός θηλάστρου με αποδοτική ικανότητα διέγερσης.

2. Οι χοάνες χρειάζεται να έχουν το σωστό μέγεθος για κάθε μητέρα.

Η σωστή εφαρμογή της χοάνης θα αποτρέψει τη συμπίεση στον επιφανειακό πόρο γάλακτος και θα επιτρέψει στο γάλα να μεταφερθεί άνετα από το στήθος στο δοχείο.

Μπορείτε να εκτιμήσετε αν σας προτείνουν το σωστό μέγεθος εδώ:

3. Τοποθέτηση του χεριού: για υποστήριξη του στήθους ή για άντληση με το χέρι.

Καθώς το 65% του αδενικού ιστού βρίσκεται σε λιγότερο από 30mm από τη θηλή και οι πόροι είναι αρκετά επιφανειακοί, είναι σημαντική η σωστή θέση των χεριών και των δαχτύλων κατά τη σίτιση ή το θηλασμό. Η πίεση στους πόρους και στον ιστό, μπορεί να εμποδίσει την ελεύθερη ροή του γάλακτος και να οδηγήσει σε συμφόρηση (βουλώματα), σπάργωμα και στη συνέχεια μείωση της προσφοράς γάλακτος. Όταν το γάλα δεν αφαιρείται από το στήθος, παράγεται μία πρωτεΐνη ονομαζόμενη FIL (Feedback Inhibitor of Lactation). Όταν η ποσότητα της FIL αυξάνεται, ένα μήνυμα στέλνεται στον υποθάλαμο για να μειωθεί η προλακτίνη και ως εκ τούτου η παραγωγή του γάλακτος. Για να μη συμβεί αυτό, οι μητέρες θα πρέπει να συμβουλευτούν για τη σωστή τοποθέτηση του μωρού ώστε να μη χρειαστεί να πιέσουν πολύ το στήθος κατά τη διάρκεια ενός θηλασμού ή μίας άντλησης.


Περισσότερες πληροφορίες:

Gooding M. J., Finlay J., Shipley J.A., Halliwell M., and Duck F.A. Three-dimensional ultrasound imaging of mammary ducts in lactating women: a feasibility study. Journal of Ultrasound Medicine 29 (1):95-103 (2010)

Kent, J.C., Mitoulas, L.R., Cox, D.B., Owens, R.A. and Hartmann, P.E. Breast volume and milk production during extended lactation in women. Experimental Physiology 84: 435-447 (1999)

Kent, J.C., Ramsay, D.T, Doherty, D., Larsson, M. and Hartmann, P.E. Response of breasts to different stimulation patterns of an electric breast pump. Journal of Human Lactation 19: 179 – 186 (2003)

Mitoulas, L.R., Lai, C.T., Gurrin, L.C., Larsson, M. and Hartmann, P.E. Efficacy of breastmilk expression using an electric breast pump. Journal of Human Lactation 18(4): 344-352 (2002)

Mitoulas, L.R., Lai, C.T., Gurrin, L.C., Larsson, M. and Hartmann, P.E. Effect of vacuum profile on breast milk expression using an electric breast pump. Journal of Human Lactation 18(4): 353-360 (2002)

Ramsay DT, Kent JC, Hartmann RA and Hartmann PE (2005) Anatomy of the lactating human breast redefined with ultrasound imaging. Juornal of anatomy, 206:525-534

Ramsay, D.T., Kent, J.C., Owens, R.A. and Hartmann, P.E. Ultrasound imaging of milk ejection in the breast of lactating women. Pediatrics 113: 361 – 367 (2004)

Ramsay, D.T., Mitoulas, L.R., Kent, J.C., Larsson, M. and Hartmann, P.E. The use of ultrasound to characterize milk ejection in women using an electric breast pump. Journal of Human Lactation 21(4): 421- 428 (2005)

Ramsay, D.T. Mitoulas, L.R., Kent, J.C., Cregan, M.D., Doherty, D.A., Larsson, M. and Hartmann, P.E. Milk flow rates can be used to identify and investigate milk ejection in women expressing breast milk using an electric breast pump. Breastfeeding Medicine 1: 14 – 23 (2006)


Η συνεχής έρευνα είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υποστήριξη της μητέρας και του βρέφους που θέλουν να συνεχίσουν το θηλασμό όσο το δυνατόν περισσότερο.

Η  Medela έχει ως στόχο τη βελτίωση της υγείας των βρεφών και των μητέρων, χάρη στα πολύτιμα οφέλη του μητρικού γάλακτος. Δεσμεύεται να συνεχίσει την έρευνα για την προσφορά σύγχρονων πληροφοριών στους επαγγελματίες υγείας που υποστηρίζουν τις θηλάζουσες μητέρες.

Τα ετήσια ερευνητικά συνέδρια της Medela είναι μία ευκαιρία για ενημέρωση  των επαγγελματιών αυτού του τομέα και για απευθείας εκπαίδευση των μητέρων από τους ειδικούς.